Toelichting financiële ontwikkelingen Kadernota

Lasten

1. Autonome ontwikkelingen

Aanpassing salaris en pensioenen wethouders
De kosten van ons college van burgemeester en wethouders nemen toe. Enerzijds omdat ons nieuwe college uit 5 wethouders bestaat en in de begroting rekening is gehouden met 4 wethouders. Anderzijds vinden enkele mutaties plaats in de pensioenen van wethouders. Wij stellen u voor de budgetten hier op aan te passen.

Capaciteit informatieveiligheid SdL (RSD en RID)

Informatiebeveiliging is de afgelopen jaren in hoog tempo belangrijker geworden. De reguliere formatie bij SdL is niet toereikend om de taken op dit gebied toekomstbestendig uit te voeren. De uitbreiding is opgenomen in de meerjarenbegroting 2019-2022 van de SdL, waarin nut en noodzaak zijn afgewogen. Het betreft hier het Zevenaarse deel conform de verdeelsleutel.

Loonontwikkeling personeel 2019

De huidige CAO voor gemeenteambtenaren loopt tot 31 december 2018. Er is nog niets bekend over de nieuwe CAO. Veiligheidshalve houden wij in deze Kadernota rekening met een loonontwikkeling van 1,5% met ingang van 2019. Na het akkoord over de nieuwe CAO zullen wij de raming aanpassen aan de werkelijke nieuwe lasten.

Mutaties Algemene uitkering en uitkering sociaal domein

De berekening van de Algemene uitkering uit het gemeentefonds in deze Kadernota is gebaseerd op de zogenaamde ‘maart-circulaire 2018’ van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze circulaire is een uitvloeisel van het Interbestuurlijk Programma (IBP), dat is overeengekomen tussen het Kabinet en o.a. de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om samen een aantal grote maatschappelijke problemen aan te pakken. Klimaat, wonen, regionale economie, vitaal platteland, sociaal domein, migratie, problematische schulden en goed openbaar bestuur zijn bij uitstek opgaven waarbij alle overheden een cruciale rol hebben. Op basis van de in het IBP gemaakte afspraken dienen gemeenten zich ook in te zetten voor de opgaven waarbij zij betrokken zijn. Hiervoor worden in de komende jaren door het Kabinet middelen aan het gemeentefonds toegevoegd, waardoor de gemeenten over meer vrij besteedbaar budget kunnen beschikken. In deze Kadernota blijkt dit uit een verhoging van de Algemene uitkering voor onze gemeente oplopend tot een bedrag van ruim € 5,5 miljoen in 2022. Het Kabinet vertrouwt erop dat gemeenten met deze middelen de gewenste resultaten op de bedoelde maatschappelijke opgaven kunnen bereiken. In het IBP en daardoor ook in de maart-circulaire zijn deze opgaven nog abstract verwoord en zij dienen in iedere afzonderlijke gemeente nu praktisch ingevuld te worden aan de hand van de specifieke plaatselijke problematiek. Hiervoor is in Zevenaar in de komende periode nog onderzoek en verdere besluitvorming noodzakelijk. Het is derhalve nadrukkelijk aan de orde om een deel van de in de maart-circulaire toegezegde middelen beschikbaar te houden voor de gevolgen van deze verdere besluitvorming.

Prijsontwikkeling 2019

Het bepalen van het percentage voor prijsontwikkeling gebeurt jaarlijks op basis van de verwachtingen van het Centraal Planbureau (CPB).  Het CPB raamt de prijsmutatie van de netto materiële overheidsconsumptie voor het jaar 2019 op 1,4%. Wij stellen voor het hierbij behorende bedrag van € 150.000 te ramen op een stelpost 'Prijsontwikkeling'.

2. Actualisatie bestaand beleid

Aanschaf GIS apparatuur
Wij vragen budget aan voor de aanschaf van GIS apparatuur. Hiermee kunnen wij visualisaties maken voor bijvoorbeeld de openbare ruimte. Voor de aanschaf is € 25.000 nodig.

Aanvraag extra formatie infrastructurele projecten

Op huidige bestaande projecten wordt op dit moment veel ingehuurd, omdat de bestaande capaciteit van de afdeling BOR onvoldoende is. Gelet op de bestuurlijke ambities en autonome ontwikkeling op het gebied van grootschalige infra zal de behoefte aan capaciteit nog verder toenemen. Inhuur is mogelijk en voor een deel noodzakelijk, maar het ontbreken van voldoende capaciteit maakt het lastig om grip te krijgen en te behouden en regie te voeren op de huidige projecten en alle komende ontwikkelingen en ambities. Het volledig uitbesteden van de benodigde extra capaciteit is niet gewenst, omdat we dan niet de mogelijkheid hebben om adequaat regie te voeren over alle lopende projecten en ontwikkelingen. Bovendien past het volledig inhuren niet bij de visie op een professionele organisatie, waarin de basiskennis op orde is. Tot slot is het inhuren voor een langere periode voor (semi-) structurele taken duur. Om de taken uit te kunnen voeren stellen wij voor de formatie voor de volgende functies uit te breiden: toezichthouder, werkvoorbereider, civiel/cultuurtechnisch projectleider en een administratief medewerker. Deze capaciteitsvraag is op basis van de huidige inzichten in ieder geval nodig voor de komende 3 jaar.

Actualisatie budget salarisverwerking

Wij stellen voor het budget voor de salarisverwerking te verhogen met € 33.699 om het tekort in het huidige budget voor de salarisverwerking op te heffen en de verdere digitalisering voor onder andere het digitaal genereren van managementinformatie mogelijk te maken.

Advieskosten Planning & Control

Wij vragen incidenteel budget aan voor de noodzakelijke doorontwikkeling en externe advisering van de planning & controlcyclus in 2019. Wij ramen de kosten op € 50.000. Dekking t.l.v. reserve Frictiekosten.

Capaciteit t.b.v. extra aanvragen bouw

In verband met de toename van het aantal bouwaanvragen hebben we tijdelijk externe ondersteuning nodig. De kosten hiervan ramen wij voor Vergunningverlening op € 93.000 en voor Ruimtelijke ontwikkeling op € 25.000. Deze kosten worden ruimschoots gedekt door extra legesinkomsten.

Inrichten digitale belastingbalie

Via de digitale belastingbalie kunnen inwoners opgelegde aanslagen raadplegen, een automatische incasso instellen, uitstel van betalingen aanvragen en bezwaar indienen. Om de belastingbalie in te richten vragen wij in 2019 eenmalig € 25.000 aan. De structurele licentielasten bedragen € 5.700.

Milieuadvies

Het gaat hierbij om de externe advisering betreffende de beëindiging huur van het Essotankstation aan de Oud-Doesburgseweg.

Veerhuys Aerdt

Wij ontvangen op basis van een anterieure overeenkomst voor deze woningbouwlocatie een bijdrage van € 15.000. Er is echter ook extra inhuur benodigd. Wij vragen u daarom de te ontvangen bijdrage in te zetten voor het bijbehorende project.

Veranderen grondslag Wet Onroerende Zaken

Het taxeren van woningen op basis van gebruiksoppervlakte wordt per 1 januari 2022 verplicht. Tot dusver was dit op basis van bruto inhoud. Om deze overgang voor alle panden op efficiënte wijze te realiseren is eenmalige externe expertise nodig. Wij vragen hiervoor in 2019 en 2020 in totaal € 50.000 extra budget. Dekking t.l.v. reserve Frictiekosten.

Verhogen budget voor knelpunten Ondernemingsraad

Wij stellen voor het budget met betrekking tot de ondernemingsraad structureel te verhogen met € 21.778. Dit budget is bedoeld om inzet van de OR-leden waar nodig te kunnen compenseren aan de afdeling waar zij werkzaam zijn. Met deze compensatie ondersteunen we goede medezeggenschap.

3. Nieuw beleid

Aanvraag extra formatie inzake Quotumwet
Wij moeten voldoen aan de eisen die gesteld zijn in de Quotumwet. Dit houdt in dat wij diverse mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst moeten nemen. Eveneens hebben wij bijna 30 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt regulier aan het werk. Deze mensen komen voor het grootse gedeelte bij Scalabor vandaan. Voor een goede en professionele begeleiding is het noodzakelijk om financiële ruimte te hebben. Deze begeleiding kan in 2019 starten. Deze nieuwe taak biedt ook doorgroei mogelijkheden voor huidige medewerkers. De jaarlast voor deze begeleiding, uitgaande van schaal 6, bedraagt € 53.500.

Budget project datagedreven sturing

Datagedreven sturing is het vermogen om op basis van het verzamelen en analyseren van data tot sturing te komen. Voor de pilot in het Sociaal Domein is een bestaand budget beschikbaar. In 2018 en 2019 vragen wij € 25.000 en € 50.000 aan bedoeld voor andere pilots en verankering in de hele organisatie. Dekking t.l.v. reserve ICT.

Budget teambuilding en management development

In 2018 wordt vanuit het beschikbaar gestelde ARHI-budget extra ingezet op teambuilding en managementontwikkeling. Na de herindeling is er een nieuwe organisatie ontstaan waarbij gewerkt moet worden aan het beter leren kennen van elkaar, afspraken maken over samenwerking en de gezamenlijke resultaten. Het is van belang om dit niet alleen in het eerste jaar van de nieuwe organisatie te doen, maar hier ook de daarop volgende jaren mogelijkheden voor te bieden. Wij stellen voor om voor de jaren 2019-2022 een budget op te nemen voor teambuilding (€ 60.000), management development (€ 20.000) en overige kosten.

Doorontwikkeling digitale dienstverlening

Om in samenspraak met RID, 1Stroom en RSD uitvoering te kunnen geven aan het plan 'Doorontwikkeling digitale dienstverlening' is een aanvullend budget in 2018 en 2019 nodig van in totaal € 25.000. Hierdoor voldoen we aan wet- en regelgeving zoals eIDAS en verbeteren we onze digitale dienstverlening. Wij stellen u voor deze bedragen beschikbaar te stellen.

Invoering Wet normalisering rechtspositie ambtenaren

Met ingang van 1 januari 2020 treedt de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren in werking. Vanaf die datum is het Burgerlijk Wetboek (BW) van toepassing op arbeidsrelaties bij de overheid. Onder andere de CAR-UWO wordt omgezet in een CAO. Deze wet moet geïmplementeerd worden en dit vergt incidentele capaciteit in de vorm van inhuur in 2018 en 2019. De reguliere formatie is ontoereikend vanwege de uitvoering van reguliere werkzaamheden, de harmonisatie na de herindeling en de uitwerking van de aanbevelingen uit de raadsenquête. Dekking t.l.v. reserve Frictiekosten.

Invullen bestuurlijke rol als betrouwbare samenwerkingspartner

Voor de uitvoering van een aantal taken werken we samen in verbonden partijen. Meer dan voorheen gaan wij ons als samenwerkingspartner inzetten om binnen die samenwerkingsverbanden de gezamenlijk bepaalde doelstellingen te halen. Dat kan door posities in te vullen binnen het dagelijks bestuur of een trekkersrol binnen een portefeuilleoverleg of bestuurscommissie te vervullen. Dit vraagt meer inzet van ambtelijke en bestuurlijke capaciteit. Wij vragen hiervoor een structureel budget van € 30.000 aan.

Klant staat centraal - verbetering dienstverlening

We onderzoeken manieren om onze inwoners en ondernemers beter van dienst te kunnen zijn en ontwikkelen hiervoor passende middelen. De basis hiervoor zijn de drie focuspunten uit de Dienstverleningsvisie 2018-2022 ‘Samen Sterker’: service op maat, verbindend en gastvrij. Voor het verder verbeteren, ontwikkelen en professionaliseren van de dienstverlening is een extra budget nodig van € 60.000 om de dienstverlening de aankomende 3 jaar een extra impuls te geven en de dienstverleningsvisie te realiseren. Van dit budget voeren we tevredenheidsonderzoeken uit onder inwoners en ondernemers, verbeteren we onze bereikbaarheid en zorgen we ervoor dat onze inwoners en ondernemers steeds meer zaken digitaal met ons kunnen regelen.

Meerjareninvesteringsplan 2018-2022

Dit betreft de raming van de lasten (rente en afschrijving) van de geplande investeringen in het kader van het meerjareninvesteringsplan (MIP) 2018-2022. Het MIP is per programma opgenomen onder de 'Toelichting financiële ontwikkelingen Kadernota'.

Opstellen integraal huisvestingplan

De kosten voor het opstellen van het IHP (integraal huisvestingsplan) bedragen eenmalig € 50.000, hier is geen dekking voor binnen de huidige begroting. Wij stellen voor de kosten voor het opstellen van een integraal huisvestingsplan ten laste van de voorziening gebouwen te brengen.

Uitbreiding formatie inzake ondermijningsbeleid

We nemen preventieve en repressieve maatregelen om vermenging van de onderwereld met de bovenwereld tegen te gaan. De werkzaamheden voor gemeenten met betrekking tot ondermijning nemen toe, doordat er nieuwe instrumenten moeten worden ingevoerd, casussen op lokaal niveau moeten worden opgepakt en er algehele regie gevoerd moet worden. Hiervoor stellen wij een structurele uitbreiding van formatie voor van 0,66 fte. De kosten  bedragen € 53.000 per jaar.

Uitvoeren project 'Basis op orde'

Gelet op de gemeentelijke herindeling, de ontwikkeling van de nieuwe organisatie en het hierdoor ontbreken van een volledig historisch inzicht gaan wij in 2019 een project 'Basis op orde' uitvoeren. Binnen dit project brengen wij het financieel beheer verder op orde, verbeteren wij de kwaliteit van het budgetbeheer, de budgetten en de financiële informatievoorziening. Ter ondersteuning van dit project zijn extra kosten noodzakelijk. Wij stellen voor de incidentele kosten te dekken ten laste van de reserve Frictiekosten.

Verbeteren bestuurscultuur

We stellen voor jaarlijks enkele bijeenkomsten rondom het thema verbetering bestuurscultuur te organiseren. We vragen hiervoor een  budget aan van in totaal € 25.000 voor de jaren 2018 en 2019.

Vergroten veiligheid in de gemeente

In het jaarplan integrale veiligheid is aangegeven dat wij gaan investeren in de WhatsApp- groepen voor buurtpreventie binnen onze gemeente. Voor ondersteuning en advies is een structurele uitbreiding van formatie gewenst van 0,3 fte.

Verhogen opleidingsbudget personeel

Onze gemeente kent een opleidingsbudget van 1,4% van de loonsom, dit is fors lager dan het landelijk gemiddelde. We zijn een lerende organisatie, waarbij we medewerkers optimale ontwikkelkansen willen geven. Wij stellen voor het opleidingsbudget stapsgewijs in drie jaar te verhogen naar het landelijk gemiddelde van 2,0% van de loonsom. Dit draagt bij aan de doorontwikkeling naar een moderne en professionele organisatie.

Verhoging budget rekenkamercommissie

Een budget voor rekenkamercommissies van € 1 per inwoner is gebruikelijk in gemeenteland. Dat budget was in de voormalige gemeente Rijnwaarden beschikbaar. In de voormalige gemeente Zevenaar werd voor een rekenkameronderzoek een afzonderlijk krediet aangevraagd. Uitgangspunt is dat de rekenkamercommissie jaarlijks een onderzoek uit voert. Wij stellen voor, voorlopig voor de jaren 2019 en 2020, een aanvullende budget beschikbaar te stellen van € 33.000. Op basis van de opgedane ervaringen kan in 2020 de keus worden gemaakt dit budget voor zover nodig structureel beschikbaar te stellen.

4. Dekkingsplan

Aframen stelpost prijsontwikkeling 2018 en 2019
Gelet op de 1+1-begroting en de te verwachten ruimte in de budgetten die hierdoor ontstaat is het verantwoord de stelpost als dekkingsmiddel in te zetten. Na een kwalitatieve beoordeling van de budgetten en een integrale afweging kan de stelpost de komende jaren ingezet worden om de budgetten op orde te brengen. Hier is in 2018 en 2019 nog geen sprake van. Feitelijke betekent dit dus een bezuiniging op de reguliere budgetten voor de genoemde bedragen.

Aframing budget frictiekosten

In de begroting is een structureel bedrag opgenomen voor frictiekosten. Het jaarlijkse budget in de begroting wordt gedekt ten laste van de reserve Frictiekosten. Wij stellen u voor dit budget af te ramen en de reserve specifiek in te zetten voor frictiekosten. Hier doen wij in deze kadernota concreet voorstellen voor.

Salarissen - verlaging ruimte binnen personeelsformatie

Binnen de personeelsformatie is na herrekening ruimte beschikbaar. Wij hebben met u afgesproken dit bedrag vooralsnog niet structureel in te zetten. Inzet is toegestaan om tijdelijke personeelsuitbreiding voor knelpunten te dekken. Wij stellen u voor dit budget deels te gebruiken voor dekking van de opgenomen knelpunten op het gebied van personeel. Wij denken dat wij de komende jaren aan een budget van € 300.000 per jaar voldoende hebben om acute knelpunten op te lossen.

Voorziening gebouwen - dekking opstellen IHP

Wij stellen voor de kosten voor het opstellen van het integraal huisvestingsplan ten laste van de voorziening gebouwen te brengen.

Baten

1. Autonome ontwikkelingen

Actualisatie belastingopbrengsten
Als gevolg van diverse ontwikkelingen veranderen de belastingopbrengsten. Van invloed zijn bijvoorbeeld het raadsamendement van 21 maart 2018, de inflatiecorrectie 2018 en 2019, de areaaluitbreiding woningen en de meest recente cijfers over de herwaardering van de WOZ waarden. De totale effecten hebben wij bijgeraamd. De onttrekking aan de algemene reserve van € 245.000 in 2018 is verwerkt bij de mutaties in de reserves.

Aframen terugverdiensten personeel

De inkomsten oftewel terugverdiensten van bovenformatief personeel worden met ingang van 2018 in de nieuwe organisatie niet meer gerealiseerd. De betreffende medewerkers hebben een reguliere aanstelling gekregen, waar geen terugverdienverplichting meer aan kleeft. De geraamde opbrengsten dienen wij af te ramen.

Afschaffing Precariobelasting m.i.v. 2022

Met ingang van 2022 mogen wij geen Precariobelasting meer heffen. Gemeenten die op 10 februari 2016 in hun belastingverordening een tarief hadden voor nutsnetwerken, mogen uiterlijk tot 1 januari 2022 nog precariobelasting op nutsnetwerken blijven heffen. Met ingang van 2022 moeten wij de geraamde opbrengsten aframen. Dit levert een structureel nadeel op van bijna € 2,2 miljoen. Hiertegenover staat het vervallen van de toevoeging aan de Algemene reserve.

Mutaties Algemene uitkering en uitkering sociaal domein

De berekening van de Algemene uitkering uit het gemeentefonds in deze Kadernota is gebaseerd op de zogenaamde ‘maart-circulaire 2018’ van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze circulaire is een uitvloeisel van het Interbestuurlijk Programma (IBP), dat is overeengekomen tussen het Kabinet en o.a. de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om samen een aantal grote maatschappelijke problemen aan te pakken. Klimaat, wonen, regionale economie, vitaal platteland, sociaal domein, migratie, problematische schulden en goed openbaar bestuur zijn bij uitstek opgaven waarbij alle overheden een cruciale rol hebben. Op basis van de in het IBP gemaakte afspraken dienen gemeenten zich ook in te zetten voor de opgaven waarbij zij betrokken zijn. Hiervoor worden in de komende jaren door het Kabinet middelen aan het gemeentefonds toegevoegd, waardoor de gemeenten over meer vrij besteedbaar budget kunnen beschikken. In deze Kadernota blijkt dit uit een verhoging van de Algemene uitkering voor onze gemeente oplopend tot een bedrag van ruim € 5,5 miljoen in 2022. Het Kabinet vertrouwt erop dat gemeenten met deze middelen de gewenste resultaten op de bedoelde maatschappelijke opgaven kunnen bereiken. In het IBP en daardoor ook in de maart-circulaire zijn deze opgaven nog abstract verwoord en zij dienen in iedere afzonderlijke gemeente nu praktisch ingevuld te worden aan de hand van de specifieke plaatselijke problematiek. Hiervoor is in Zevenaar in de komende periode nog onderzoek en verdere besluitvorming noodzakelijk. Het is derhalve nadrukkelijk aan de orde om een deel van de in de maart-circulaire toegezegde middelen beschikbaar te houden voor de gevolgen van deze verdere besluitvorming.

2. Actualisatie bestaand beleid

Actualisatie bestemmingsplan buitengebied
Wij zijn bezig het bestemmingsplan buitengebied voormalig Rijnwaarden te actualiseren. Hiervoor hebben wij € 95.000 in 2018 en € 15.000 in 2019 nodig. Wij vragen u deze bedragen beschikbaar te stellen alsmede de dekking uit de bestemmingsreserve die voor dit doel in het leven was geroepen in de voormalige gemeente Rijnwaarden.

Mutaties reserves

Onttrekkingen kadernota

1. Autonome ontwikkelingen

Verwerking amendement OZB
Amendement 21 maart 2018 eenmalige onttrekking in 2018 aan algemene reserve. De financiering van de zachte OZB-landing voor de niet-woningen (eigenaren en gebruikers) vindt plaats door twee afzonderlijke geldbedragen (€ 354.880 en € 245.120) hiervoor in zetten. Het eerste bedrag van € 354.880 betreft een gedeelte van de verdiscontering van de geraamde effecten zoals in het Raadsvoorstel is aangegeven. Het tweede bedrag van € 245.120 betreft een éénmalige onttrekking uit de Algemene Reserve.

4. Dekkingsplan

Aframing budget frictiekosten
In de begroting is een structureel bedrag opgenomen voor frictiekosten. Het jaarlijkse budget in de begroting wordt gedekt ten laste van de reserve Frictiekosten. Wij stellen u voor dit budget af te ramen en de reserve specifiek in te zetten voor frictiekosten. Hier doen wij in deze kadernota concreet voorstellen voor.

Algemene reserve - dekking ambities kwaliteit dienstverlening

Onttrekkingen Algemene reserve ten behoeve van een tweetal projecten inzake onze bestuurlijke ambitie om de kwaliteit van de dienstverlening verder te verbeteren.

Algemene reserve - dekking ambities verbeteren bestuurscultuur

Onttrekkingen Algemene reserve ten behoeve van een tweetal projecten inzake onze bestuurlijke ambitie op het gebied van het verbeteren van de bestuurscultuur. Het gaat hierbij concreet om de kosten voor de rekenkamer en de bijeenkomsten inzake het thema verbeteren bestuurscultuur.

Algemene reserve - dekking kosten invoering Omgevingswet

Wij stellen u voor de incidentele kosten die gemoeid zijn met de invoering van de omgevingswet te dekken ten laste van de Algemene reserve.

Reserve Frictiekosten - onttrekking voor diverse projecten

In het kader van het dekkingsplan stellen wij voor de volgende incidentele kosten te dekken ten laste van de reserve Frictiekosten: project 'Doorontwikkeling P&C', project 'Basis op orde', veranderen grondslag WOZ en invoering Wet normalisering rechtspositie ambtenaren.

Reserve ICT - onttrekking voor diverse projecten

In het kader van het dekkingsplan stellen wij voor de volgende incidentele kosten te dekken ten laste van de reserve ICT: aanschaf GIS-apparatuur, project 'Datagedreven sturing' en de inrichting van de digitale belastingbalie.

Toevoegingen kadernota

1. Autonome ontwikkelingen

Afschaffing Precariobelasting m.i.v. 2022
Met ingang van 2022 mogen wij geen Precariobelasting meer heffen. Gemeenten die op 10 februari 2016 in hun belastingverordening een tarief hadden voor nutsnetwerken, mogen uiterlijk tot 1 januari 2022 nog precariobelasting op nutsnetwerken blijven heffen. Met ingang van 2022 moeten wij de geraamde opbrengsten aframen. Dit levert een structureel nadeel op van bijna € 2,2 miljoen. Hiertegenover staat het vervallen van de toevoeging aan de Algemene reserve.

Meerjareninvesteringsplan 2018-2022

Opmerking:
De vrijval van de kapitaallasten is om administratieve redenen (BBV-voorschriften) binnen dit programma geraamd, maar heeft betrekking op de vrijval van alle oude investeringen.